01/03/2021 - 08:14

Sosyal Medyada Paylaş

Dadaizm Nedir?  

Birçok sanat akımının doğuşuna katkıda bulunan Dadaizm nedir merak ediliyor. 20.  yüzyılın başlarında Avrupa’da ortaya çıkmıştır. Daha sonraları İsviçre ve Paris’e de yayılmış hatta dünyanın her yerinde yankı bulmuştur. Birinci Dünya Savaşı’nın ardından soyut sanatın geri dönmesi adına dönemin anlayışını yerle bir etmeyi amaçlamak üzere kurulmuştur. Gelenekçi anlayışı yok ederek yaratıcılığı geri kazanmak üzere benimsenmiştir. Edebiyatta oldukça büyük bir yankı uyandıran akım başka sanat dallarında da kendini göstermiştir. Resim bu alanlardan birisi olup; tiyatroda da farkındalık yaratan akımlardandır. Dadaist düşünce hemen her yayın organı üzerinde zamanla etkinlik kazanarak sanat dünyasına yön veren bir düşünce olmayı başarmıştır.

 

Dadaizm Ne Demek 

Dadaizm farklı bir dünya görüşü olması sebebi ile ortaya çıktığı döneme damgasını vurmuştur. Tıpkı yapısında olduğu gibi adının da oldukça aykırı bir anlamı bulunur. Fransızca’da oyuncak tahta at anlamına gelen adının neden bu şekilde ortaya çıktığı tam olarak bilinmemektedir. Akım hakkında kesin olarak bilinen şey aykırı ve yenilikçi olduğudur. Başkaldırı niteliğindeki Dadaizm, burjuvazi anlayışa karşı koyan anlayışlardandır. 

 

Dadaizm Sanat Akımı 

Sanat akımları arasında oldukça farklı bir yeri olan Dadaizm, anlayışı ile ortaya çıktığı dönemde çok dikkat çekmiştir. Başlangıçta gücünü aldığı hiçlik, anlamsızlık ve uyumsuzluk konuları ile dalga geçilmiş olsa da zamanla ilgiyle takip edilen eserler verilmiştir. Özgür düşünce ve serbest fikirleri yansıtmanın herhangi bir üslubu olmaması gerektiği savunmuştur. Daha çok doğaçlama eserlere yer verilmiştir. Bunun yanında alışılageldik kalıplardan çıkılması gerektiği vurgulanıyordu. Hemen her şeye kuşkuyla yaklaşmak ve sorgulamak bu akımın başlıca anahtarlarından birisidir. Nihilist bakış açısının sanat eserlerine yansıtıldığı görülmektedir. Bu durumda Dadaizm sanat akımı için tepki çeken yönlerden birisidir. Çünkü din ve benzeri kalıplaşmış yargıların hepsi genellikle reddedilmektedir.

Soyut sanat dalında yeniden eserler verilmesi için cesaretlendiren bir akım olmuştur. Özellikle bu durumu sürrealist anlayışın Dadaizm’den hemen sonra yerini alması açıklamaktadır. Aynı zamanda pop-artın da ortaya çıkması bu anlayış sayesinde gerçekleşmiştir. Sanatın çok yüce olmaktan çıkıp hemen herkes tarafından gerçekleştirilebilecek burjuvazi bir tavır olmadığını anlatmaya çalışmışlardır. Ayrıca estetik değerleri de tıpkı diğer kalıplaşan değerler gibi reddetmişlerdir.

Rastgele davranma olayı resim ve heykel için oldukça zor olsa da Kurt Schwitters yaptığı eserler ile en iyi örneklerini vermeyi başarmıştır. Bazı atık kâğıt ve tahta parçaları gibi malzemelerle kolajlar hazırlamıştır. Fakat Dadaizm edebiyat akımı olarak çok daha etkin bir hale bürünmüştür. Bu sebeple özellikle dergiler aracılığı ile etkileyici eserler ortaya çıkarılmıştır.

 

Dadaizm Edebiyat Akımı 

Edebiyat dünyasında çoğunlukla estetik sınırlar içerisinde verilen eserlerle uzun yıllar ilgilenilmiştir. Fakat Dadaizm edebiyat akımı olarak tüm estetik kaygıları bir kenara bırakan, alışılmadık edebi eserleri vermiştir. Öyle ki Dadaizm’in en meşhur temsilcisi olan Tristan Tzara şaşırtıcı bir işe imza atmıştır. Sanatçı, kağıtlardan kestiği kelimeleri bir şapkaya atmış ve rast gele çektiklerinden eserler ortaya çıkarmıştır. Bu kadar doğaçlama eserlerin savunulduğu akımın edebi ürünleri Dada Dergisi’nde yayımlanmıştır.

 

Dadaizm Temsilcileri

Tüm dünyadan temsilcileri barındıran Dadaizm akımı, sadece Avrupa değil Türkiye’de de yankı bulmuştur. Garip akımının eserlerinde bu anlayışın izlerini bulmak mümkündür. Orhan Veli Kanık ve Melih Cevdet Anday’ın eserleri Türkiye’de bu anlayıştan etkilenenler arasında sayılmaktadır. Bunların dışında Tristan Tzara, Marcel Duchamp, Hugo Ball, Francis Picabia, Jeans/Hans Arp, Kurt Schwitters, Max Ernst gibi çok ünlü sanatçılar Dadaizm temsilcileri olarak belki de tüm zamanların en sıra dışı eserlerine imza atmışlardır.

 

0 0
Tüm Zamanların En Güzel Kadınları: Efsaneler Ve Unutulmaz Güzellikleri

Tüm Zamanların En Güzel Kadınları: Efsaneler Ve Unutulmaz Güzellikleri

Dünyanın en güzel kadınları, yalnızca fiziksel güzellikleriyle değil, aynı zamanda başarıları ve kalıcı etkileriyle de hatırlanırlar. Bu kadınlar, ...

Üç Tepe Üç Roman

Üç Tepe Üç Roman

Özet: Türk romanının başlangıcı, Tanzimat edebiyatından günümüze kadar geçen uzun bir süreçte şekillenmiştir. Romanların temel unsurlarından biri m...