Siz hiç hata yapıyor musunuz?

Aslında merak ettiğim bu değil.

Siz hata yaptıktan sonra ne yapıyorsunuz?

Ya da başka bir ifade ile hata yapınca, kucağınıza düşen hata ile ne yapıyorsunuz.

Hata yaptıktan sonra, özür dilemeniz, hatadan ders almanız ya da hata yaptığınızı inkâr etmeniz hayatınıza neler getirir ya da neler kaybettirir.

Hata kelimesi, yapılmaması gereken bir şeyi yapmak şeklindedir. Ama bilgisayar dünyasında bunun karşılığı işi yerine getirememektir.

Eğer hata kelimesini kültürümüzdeki gibi algılarsanız, biri size yanlış yapmıştır. Eğer o biri size göre daha düşük bir profil ise muhtemelen “bu asla affedilemez” şeklinde bir düşünceye sahip olursunuz. Bu, aynı zamanda bir ilişkiyi bitirmenin, birini yargılamanın, birine karşı haklı çıkmanın egotik savaşını doğurur.

Ama bilgisayardaki gibi “error” kelimesini hata olarak değerlendirirseniz, buradan daha farklı sonuçlara ulaşırsınız.

Bu ikinci bakış açısı ile baktığınızda, ne mahkûm ettiğiniz biri vardır, ne ilişkinizi bitirdiğiniz biri vardır, ne de yarım bıraktığınız bir işiniz.

Bunu anlamak için isterseniz bilgisayarda bir işlem yaptığımızı düşünelim ve neler olacağına birlikte bakalım.

Biz bilgisayarda bir film izlemek istiyoruz ama bilgisayar error yani hata veriyor.

Sonuç film izleyemiyoruz.

Peki, bu durumda ne yaparız?

Bilgisayarda bunu açacak bir program var mı yok mu bakar, gerektiğinde program kurar çözeriz.

Bilgisayarın ekran kartı yetersizdir, film izlememize teknik imkân sağlamamaktadır belki. Bu durumda ya ekran kartını değiştirir ya da ekran kartı iyi olan bir bilgisayarda bunu seyrederiz.

Oynatmaya çalıştığımız film bozuk olabilir, bunu değerlendirip, daha sağlıklı çalışan bir kopyasını çalıştırmayı deneyebiliriz.

Ve bu böyle uzar gider.

Peki, biz neden burada, filmi ya da bilgisayarı çöpe atıp kurtulmuyoruz.

Ya da neden, bilgisayara küsmüyor ya da film cd sine kızmıyoruz.

Çözüm arıyoruz. Aklımıza gelen çözümleri deniyoruz. Bilgimizin yetmediği yerlerde de bilen birini bulup soruyoruz.

Ama bir şekilde o filmi mutlaka seyrediyoruz.

Şimdi kültürümüzdeki, “yanlış yaptı” şeklindeki hata bakış açısı ile bilgisayardaki hata bakış açısına göre bakmayı karşılaştırıp bir sonuca varmaya çalışalım.

Eğer biz, iş yaptığımız, sevdiğimiz, ilişki kurduğumuz insanları, bize yanlış yaptılar şeklinde değerlendirirsek, onları yargılamamız, mahkûm etmemiz ve hayatımızdan çıkarmamız gerekir.

Oysa bilgisayardaki hata gibi yaklaşacak olursak, durum çok daha farklı olabilir. Belki yapmaya yeterli değildir, onu eğitir ve yaptırırız. Ya da yapamamasının önünde başka engeller vardır, bu engelleri bulur, çözer, çözemezsek de çözülmesi için zaman tanıyabiliriz.

Böyle yaklaştığımızda ne olur biliyor musunuz?

Biz insan kaybetmeyiz. İnsanlar da yapacakları şeyleri kaybetmemiş olurlar. Yani herkes kazanır.

Gelin bir bilgisayara tanıdığınız kadar toleransı çevrenizdeki insanlara da gösterin ve hayatınızın ne kadar daha iyi olacağını seyredin.