Rubik Küp Nedir?

Rubik Küpü, Zeka Küpü ya da Sabır Küpü olarak adlandırılmaktadır. Zeka küpü renkleri ile her ne kadar eğlenceli bir şekilde görünmüş olsa da çözülmesi de bir o kadar zordur. Hatta o kadar zordur ki internet arama motorlarında trend araştırmalar içinde zeka küpü nasıl yapılır ve zeka küpü nasıl çözülür gibi sorular sürekli aranmaya devam etmektedir. Mekanik bulmaca, hareketli yüzeylerden oluşur ve genellikle plasikten yapılan küptür. Başlıca dört şekilde piyasaya sunulmuştur: 2x2x2'lik Mini küp, 3x3x3’lük standart, 4x4x4’lük Rubik’in İntikamı ve 5x5x5’lik Profesörün Küpüdür. 6x6x6 ve 7x7x7’lik küpler de halihazırda yapılıyor ve üretiliyor.

11×11×11 gibi çok katmanlı Rubik Küpleri de bulunmaktadır.

Rubik Küpü adıyla klasik olan 3x3x3 modelinin her yüzünde 9 kare olduğu için alanı toplam 54 karedir ve hacmi 26 birim üzeri 3'tür. Yüzeyindeki kareler genellikle altı farklı renk ile etiketlendiriliyor. Bulmaca çözüldüğünde küpün her yüzü tek renkten oluşmaktadır.

Bu mekanik bulmayaca yaratıcısı tarafından ilk olarak "Sihirli Küp" adı verilmiştir. Bu bulmacaya 1980 yılında "Rubik Küpü" adı kondu ve aynı yılda Mayıs ayında tüm dünyada dağıtımına ve üretimine başlandı. 2007 yılına kadar 300 milyon adet satılan ve dünyanın en çok satış yapan oyuncağı olduğu söylenmektedir

Hareket Gösterim Sistemi;

• F (Front-Ön): Sizlere

• B (Back-Arka): Ön yüzün arka tarafında kalan yüz

• U (Up-Üst): Ön yüzün üst tarafında kalan yüz

• D (Down-Alt): Üst yüzün karşısında ya da ön yüzün alt tarafında kalan yüz

• L (Left-Sol): Ön yüzün sol tarafındaki yüz

• R (Right-Sağ): Ön yüzün sağ tarafındaki yüz’dür.

Rubik Küp Nasıl Ortaya Çıktı Ve Neler Oldu?

Macar tasarım öğretmeni Erno Rubik, ilk küp bulmacasını 1974’te bir araya getirdi ve ona Sihirli Küp adını verdi. Rubik’in dediğine göre kendi icat ettiği bu küpü çözebilmekten için 1 aydan fazla uğraşmıştır. Bir oyuncak ajanı bulmacayı Ideal Toy & Novelty Company’ye sunduktan sonra, bulmacayı Rubik Küpü olarak yeniden adlandırdı ve 1980’de mağazalara koymaya başladı.

Yakın zamanda tüm dünyadaki insanlar bu küpü çözmek istedi. İki yıl içinde bunlardan yüz milyon tane satın aldılar ve Rubik Küpü tarihin en popüler bulmacası unvanını kazanmayı 

başardı. Bu başarı, en çok satan kitaplardan diğer üreticilerin patentini ihlal eden benzerlerine kadar yüzlerce yan ürünü destekledi.

Medya ilk önce Rubik Küp’ün öğrencilere üç boyutlu nesneleri öğretmek için tasarlanmasıyla ilgili bir hikaye yaymış olsa da, Rubik daha sonra kasıtlı olarak geometriye dayalı bir bulmaca tasarlamaya başladığını kabul etti. Küp bu yıllarda popüler bir oyuncak haline geldi ve 1980-1981 yıllarında Yılın Oyuncağı Ödülü’nü kazanmayı başardı.

1981 yılında Birleşik Krallık’ta yaşayan 12 yaşındaki Patrick Bossert, You Can Do The Cube (Küpü Siz de Yapabilirsiniz) adındaki kendi küp çözüm kitabını yayımladı.

100 milyonun üzerinde satışı yapılan bu küp için ilk olarak 1982 yılında bir turnuva düzenlenmiştir.

Rubik Küp kullanılarak yapılan bu sanat çalışmaları ile bir akım oluşturuldu ve Rubik’s Cubism akımıyla anılmaktadırlar.

Küpler olarak adlandırılmakta olan bu 27 küçük küp, bizlere zorlu bir bulmaca oluşturuyor. Her biri altı renkten birini taşımakta ve birleştirildiklerinde bir kare oluşturuyorlar.

Rubik Küp’ün meydan okuması, küplerin bir birim olarak bir arada tutulurken yan yana kaymasına ve dönmesine izin vermenin bir yolunu bulmaktı. Temel kavrayışı, tek tek blokların yuvarlak bir çekirdeğe menteşelenmesi halinde, küp şeklini korurken serbestçe hareket edebileceklerini fark etmekti.

Küpler olarak bilinmekte olan bu bulmacalar, bulmacaların basitliğine ilgi duymaktadırlar ve küpü çözmek için gerekli olan algoritmaları tespit etme konusunda her zaman yeteneklidirler.

2003 yılından bu yana, “hız küpleri” tarafından tutulan küpü en hızlı çözme kayıtları, Dünya Küp Derneği tarafından yönetilmektedir. Adalet ve eğlenceye adanmış dernek, diğerlerinin yanı sıra gözleri bağlı, tek elle ve çözülmesi gereken en az hareketle ilgili süre ile kayıtları tutar.

Rubik Küp Nasıl Çözülür?

Rubik Küpünün nasıl çözüleceğine dair birçok yaklaşım var. Tüm bu yöntemlerin, gözü kapalı küpü çözmek için bile, hız küpleri veya yeni başlayanlar için farklı zorluk seviyeleri bulunmaktadır.

İnsanlar genellikle ilk yüzü tamamladıktan hemen sonra küpü çözerken takılıp kalmaktadırlar, Bu yüzden yardıma ihtiyaçları var. Aşağıdaki yazıda sizlere küpün başlangıç yöntemini kullanarak çözmenin en kolay yolunu anlatacağım.

1. White Cross ( Beyaz Haç )

Beyaz haçla başlayalım. Önce yan orta parçaların rengine dikkat ederek beyaz çarpı işareti yapmalıyız. Bunu talimatları okumaya gerek kalmadan deneyebilirsiniz.

Kendinizi bulmacaya alıştırmak ve yardım almadan ne kadar ileri gidebileceğinizi görmek için bu aşamaya bakmalısınız. Bu adım sezgiseldir çünkü dikkat edilmesi gereken çözülmüş parçaları olmamaktadır. Sadece pratik yapınız ve asla kolayca pes etmeyin. Beyaz kenarları, önceden sabitlenmiş olanları bozmadan yerlerine taşımayı deneyiniz.

2. White Corners ( Beyaz Köşeler )

Bu adımda ilk yüzü bitirmek için beyaz köşe parçalarını düzenlememiz gerek. Eğer çok ısrarcı isek ve beyaz haçı yardım almadan yapmayı başarabildiysek, bunu da yapmayı deneyebilirsiniz. Sabrınız yok ise sizlere bir ipucu vereceğim.

Alt katmanı, beyaz köşelerden biri doğrudan üst katmanda gidilmesi gereken noktanın altında olabilecek şekilde çevirin. Şimdi, parçanın beyaz yönüne göre üç algoritmadan birini yapınız. Beyaz çıkartmanın hangi yöne baktığını. Beyaz köşe parçası ait olduğu yerdeyse ancak yanlışsa, önce onu çıkarmanız gerekmektedir.

3. Second Layer ( İkinci Katman )

Bu noktaya kadar prosedür oldukça basitti, ancak bundan sonra algoritmaları kullanmamız gerek. Tamamlanmış beyaz parçayı unutabiliriz, o yüzden çözülmemiş tarafa odaklanmamız için küpü baş aşağı çevirelim.

Bu adımda ilk iki katmanı (F2L) tamamlamaktayız. Bu adımda kullanmamız gereken iki simetrik algoritma var. Sağ ve Sol algoritmaları olarak adlandırılmaktadırlar.

Bu algoritmalar, çözüle beyaz tarafı karıştırmadan üst katmandan orta katmana Yukarı-Ön kenar parçasını ekler.

Üst katmandaki parçalardan hiçbiri aşağıdaki resimlerde olduğu gibi dizilmiş değilse, üst katmandaki kenar parçalarından biri aşağıdaki resimlerden biriyle eşleşene kadar üst katmanı çeviriniz. Ardından eşleştirme algoritmasını izleyiniz.

İkinci katmandaki yerinde bir kenar parçası yanlış yönlendirme yapıyorsa, algoritmayı iki kez uygulamamız gerekmektedir. İlk önce yerine başka bir tane yerleştirerek onu açmalıyız.

4. Yellow Cross ( Sarı Haç )

Sart, son katmanı çözerek küpün üstünde sarı bir haç oluşturmakta. Parçaların son yerlerinde olmaması önemli değil, bu yüzden kenarların renklerine dikkat etmemiz gerekmemekte.

Bir nokta gördüğünüzde algoritmayı üç kez uygulamamız gerekiyor. Sarı bir “L” şekline sahipsek, küpü elinizde tutarak yalnızca iki kez yapın.

Yatay bir çizgi oluşması durumunda bu permütasyonu bir kez yapmanız yeterli olacaktır.

5. Yellow Edges ( Sarı Kenarlar )

Küpün üst kısmına sarı haçı yaptıktan sonra, sarı kenar parçalarını yan orta parçaların renklerine uyacak şekilde son yerlerine koymanız gerekmektedir. Bu algoritmayı birden fazla kez uygulama yapılması gerektiğinde bu durumla karşılaşabilirsiniz.

6. Yellow Corners ( Sarı Köşeler )

Yalnızca son katman köşeleri çözülmeden bırakılmalıdır. İlk önce onları doğru noktaya getirmeliyiz, bu yüzden bu adımlardaki yönelim konusunda endişelenmenize gerek yok.

Zaten doğru yerde olan bir parça bulunuz, onu sağ ön üst köşeye taşıyınız ve ardından algoritmayı kullanarak üç yanlış parçayı değiştiriniz.

Parçaları ters döndürmek için bunu iki kez yapın. Sarı köşelerden hiçbiri doğru yerde değilse, iyi bir parça elde etmek için algoritmayı bir kez daha yürütünüz.

7. Orient Yellow Corners ( Sarı Köşeleri Yönlendirin )

Tüm parçalar doğru yerlerinde, yapbozu bitirmek için sarı köşeleri yönlendirmeniz yeterli olacak. Bu, en çok kafa karıştıran adım olabilir, bu nedenle talimatları iyice ve okuyun ve adımları çok dikkatli ilerleyin.

Küpü, ön sağ üst köşede çözülmemiş bir köşe olabilecek şekilde elinizde tutunuz, ardından aşağıdaki algoritmayı, belirli bir parça iyi yönlendirilene kadar iki veya dört kez yapınız:

Tüm küpü mahvetmiş gibi görünebilirsin ama sakın endişelenme, tüm köşe parçaları yönlendirildiğinde sorun olmayacaktır.

Üst katmanı yalnızca başka bir çözülmemiş sarı parçayı küpün ön sağ üst köşesine taşımak için çeviriniz ve bu belirli parça tamam olana kadar tekrar yapınız. Algoritmalar arasında en alttaki iki katmanı hareket ettirmemeye dikkat edin ve asla tüm küpü döndürmeyiniz!

Sona çok yaklaştınız, bu yüzden dikkatli olmalısınız çünkü bu eğitimde çoğu insanın yapamadığı adım budur.

Küpünüz çözülene kadar bunu tekrarlamaya devam ediniz.

Rubik Küp Çözümünün Şampiyonu Kimdir?

Rubik Küp şampiyonu 5,90 saniyede küpü çözmeyi başararak kazanmıştır. Max Park, Rubik Küpü Feliks Zemdegs’in 6,04 saniyesine kıyasla sadece 5,90 saniyede tamamladı. En büyük ödülü kazanıp dünya rubik küp şampiyonu olarak taçlandırılan Max Park, “Benim sloganım ‘sadece çözmeyi düşünme’dir’. Feliks Zemdegs’in en büyük hayranı ve iyi bir arkadaşı olduğum için finali onunla paylaşmak bir onurdu. Yarışmaya tüm dikkatimi verdim ve kendime dşünmek için zaman veremedim çünkü %100’üm çözüme odaklandı.

3 yaşındaki Çinli Yi Hui,2 dakika 43 saniyede küpü en hızlı çözen dünyanın en genç oyuncusudur.

Kim bilir, belki de sıradaki şampiyon sizsiniz?