İkilem bir kişinin bazı durum ve olaylar karşısında ne yapacağını bilemeyecek halde, kendine sorduğu sorulardır. Bu sorgulamalar kişinin kendi içerisinde cevap bulmakta zorlandığı ve bazen iki yola karşı hangisi iyi veya kötü bilemediği durumların içinde kaldığı unsurlar olarak nitelendirilebilir. İkilem kişinin bazı sorgulamalar yapabilmesi için mücadele göstermesi gerektiğini anlatan seçme şansı tanıyan durumlar ve olaylara söylenen bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır.
Her iki durum veya olaya karşı mücadele göstermeye çalışan insan kendini bir belirsizliğin içinde bulabilir. Bu belirsizlik kendi içerisinde sorgulamaya ve cevap bulmaya başlamasına sebep olmaktadır. İkilemin çözülebilmesi ve sorgulamalara bir cevap bulunabilmesi için kişinin rasyonel bir biçimde soru-cevap yapabilmesi kendi içerisinde temellendirerek Mantık yaratmaya çalışabilmesi gerekmektedir.
Bazen bazı durumlarda kişi istemediği olaylar ve durumlar içerisinde kalabilir. Bunun taraf seçmek ile bağlantılı olduğunu düşünse de aslında her iki tarafta da kendisinden bir nokta bulabilir. Bu kişiyi seçim yapmakta engelleyen bir unsur olabilir.
KARARSIZLIK NEDİR? İKİLEM NEDİR?
Kararsızlık kavramı hakkında düşünüldüğü zaman aslında iki tane olumsuz olayın karşısında kendisini tam olarak nitelendirilemez hissetme durumuna, açıklık getirmek olarak nitelendirilebilir. Kararsızlık, belirsizlik ile alakalı bir durumdur. Bu yüzden insan belirsizlik yaşadığı zamanlarda genellikle kararsız kalmayı hisseder. Bunu hisseden kişinin kendisini tam olarak açıklayamamasına ve nitelendirmede, kavram kullanma yetkisinde, eksiklik hissetmesine neden olmaktadır.
Ikilem terimi kararsızlık ile karıştırılsa da biri olay biri de kavramdır. Bir olayın içerisinde kullanılmış olan her kavram o olayı açıklamaya yardımcı olabilir. Fakat ikilem, sadece günlük hayatımızda kullandığımız bir terim değildir özellikle felsefe ve mantık arasında da kullanılan bir terim olarak karşımıza çıkmaktadır. Özellikle sosyal bilimlerde bu kavram üzerine konuşulmaktadır.
İKİLEM SORUNLAR OLMAYABİLİR
İkilem kavramı hakkında konuşurken sanki sadece sorunlar varmış ve bu sorunlara çözüm bulmak istiyormuşuz gibi anlatıyor olabiliriz. Fakat ikilem kavramında asla sadece olumsuz bir durum yoktur, sorunlara çözüm bulmanın yanında, iki olumlu duygu durumunu da açıklayacak birtakım olaylar silsilesi de söz konusudur.
Bir ikilem meydana geldiğinde kişi sadece olumlu olanı seçmekle mükellef değildir. Bir çatışmanın sonunda da ikilem meydana gelir. Sadece çatışma değil, iki olumlu yol için de ikilem kavramı kullanılmaktadır.
Bazen bazı durumlara örnek vermek gerekirse şunlar söylenebilir. Bazı ikilemler çıkmaz da olabilir. Kişinin bazen seçim yapmakta zorlandığı olaylar ve durumlara karşı düşündüğü veya tarafsız olmayı hissettiği unsurlara da bu kavram kullanılabilir.
Bazen bazı ikilemler için şunlar da söylenebilmektedir: Hangi seçim yapılırsa yapılsın insanı tatmin etmeyen bir yapısı olursa eğer, kişi birinden birini seçmek zorunda kalsa bile içine sinmeyecek ve bu durumda öylesine bir karar vermiş olacaktır. Yani bazen insanlar mantıklarını devre dışı bırakarak, duygusal olarak karar verse bile yeterince o hissiyatı hissetmemiş ve kendi içerisinde istediği sorunlara cevap bulamamış olacaktır. Kişi her ne kadar nedensellik içerisine girmiş olarak hayatına devam etmek istese de aslında bazen bazı seçimler zorunluluktan da yapılabilmektedir.
Bu zorunluluktan yapılan örnekler belki toplumsal baskı, ekonomik kaygılar, kişisel özellikler, ailenin düşünce yapısı veya önyargılar olarak nitelendirilebilir fakat yine de insan her şekilde duygusal durumlardan ve bakış açılarından arınmış bir biçimde hayatını devam ettirmek istiyorsa, bazı kararlarına objektif olarak yaklaşmalı ve bu durum onu kendi hayatında özellikle seçim yapmasında etkilememelidir. Fakat insan bazen duygusal bir yapıda olduğu için hem mantık hem de duygusallık işin içine girdiğinde, ikilemlere çözüm arama durumunda bu olay ve durumlarda kolay bir şekilde kendini dışarıda tutmak mümkün değildir.